Herinneringen van Lucienne de Jong-Houben (1960) en Claire van den Helder-Houben (1959) aan de Leidse dekentextieltijd.
'Wij kunnen ons nog goed herinneren dat onze vader voor de Leidse dekenfabriek(en) werkte. Eerst voor Zaalberg dekens, daarna voor Van Wijk dekens.
Van de Zaalbergperiode weten we alleen nog de verhalen, we waren te jong om ons daar nog iets van te herinneren. Alleen dat Lucienne als kind de dekens voordat ze ging slapen kaalplukte. Ze klemde dan een bolletje geplukte wol tussen haar wijsvinger en al duimend draaide ze de “nana” (zoals we dat noemden) rond haar neus. Haar deken werd helemaal kaal, maar onze vader nam de deken weer mee naar de fabriek waar hij hem liet opruwen. Zo’n machine met allemaal distels (kaardebol) die ronddraaiden. Ze kreeg dan weer een zo goed als nieuwe deken terug.
Ook werden er plaids gemaakt. Onze moeder heeft vroeger in de garage heel wat “plaidjes” geknoopt (dit was op een speciale manier de franjes draaien), om wat bij te verdienen.
De meeste herinneringen hebben we aan de Leidse dekenfabriek van Wijk op de Kanaalweg. We waren onder de indruk van het grote fabrieksterrein, de vele loodsen, de opvallende schoorsteen, maar ook het voetbalveld van VWS (Van Wijk Sportvereniging) en het tennisveld dat erbij hoorde.
We waren wat ouder en begonnen met vakantiewerk in de fabriek, zo rond 1975.* Hoofdzakelijk gesponnen wol overzetten op klossen voor de verdere verwerking. Als we eraan denken horen we nu nog de harde geluiden die er steeds waren van onder andere de spoelen die heel hard botsten tegen de kanten.
Je zag de mooie patronen ontstaan door middel van weefkaarten (net zoals bij de orgelman) die zigzaggend de patronen en de kleuren bepaalden.
De showroom was op de begane grond van het huis waar wij inmiddels woonden. Allemaal mooi gekleurde stalen, waarvan onze vader veel motieven ontworpen heeft. De ontwerpen tekende hij op klein geruit papier. Wij hielpen mee ontwerpen, wat vaak zijn goedkeuring kreeg.
Als familie uit Limburg overkwam gaf hij altijd een rondleiding door de fabriek. Prachtig om te zien, want de vuile wol kwam binnen in grote balen en werd uiteindelijk verwerkt tot prachtige dekens, die mooi waren afgewerkt met stiksels of fluwelen banden.
Helaas kwamen steeds meer de donzen dekbedden in beeld. De verkoop van de dekens liep gestaag terug. Wij hebben zo lang mogelijk de dekens gehouden, maar zijn later ook overstag gegaan. De Leidse dekenfabriek Van Wijk is uiteindelijk overgegaan in Wolspinnerij Ede. Er werden vanaf toen alleen maar tapijtgarens gemaakt.
Gelukkig hebben we nog steeds prachtige dekens bewaard, die we in de winter regelmatig gebruiken.
Na het overlijden van onze vader heeft Lucienne van die kleine stukjes dekens van de showroom kussens genaaid. Ook haar kleindochter wandelt nu, met een klein wollen dekentje over haar pop, met het kinderwagentje.
Een mooi aandenken aan de dekentextieltijd en het werk van onze vader.'
* In 1972 fuseren Zaalberg, Van Wijk en Wolspinnerij Ede. Het bedrijf gaat verder onder de handelsnaam Wolspinnerij Ede N.V. De Leidse vestiging wordt in 1981 gesloten.